نوار عضله چگونه انجام میشود؟

نوار عصب و عضله یا الکترومیوگرافی (EMG) آزمایشی تخصصی برای بررسی و سنجش عملکرد اعصاب و عضلات بدن است. این تست با اندازهگیری فعالیت الکتریکی عضلات و سرعت هدایت عصبی به تشخیص مشکلاتی مانند ضعف عضلانی، درد، بیحسی و اختلالات عصبی کمک میکند. نوار عصب و نوار عضله اغلب به صورت همزمان انجام میشوند تا اطلاعات دقیقتری از سلامت سیستم عصبی و عضلانی ارائه دهند. این روش در تشخیص بیماریهایی مانند سندرم تونل کارپال، دیسک کمر و آسیبهای عصبی بسیار مؤثر است. در این نوشتار قصد داریم درباره اینکه نوار عضله چگونه انجام میشود، چه مراحلی دارد، چه بیماریهایی را نشان میدهد و چه عوارضی دارد، صحبت کنیم.
مراحل گرفتن نوار عصب و عضله
زمانی که بیمار دچار گزگز، سوزنسوزن شدن یا بیحسی در دستها و پاها میشود، پزشک برای بررسی وضعیت اعصاب و عضلات ممکن است تست نوار عصب عضله (EMG) را تجویز کند. سوالی که برای بسیاری از افراد پیش میآید این است که نوار عصب و نوار عضله چگونه انجام میشود؟ در پاسخ باید بگوییم که این تست توسط پزشکان متخصص مغز و اعصاب و متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی بهصورت سرپایی در مراکز و کلینیکهای تخصصی انجام میشود. مراحل گرفتن نوار عصب و نوار عضله عبارتاند از:
- مرحله آمادهسازی: در این مرحله بیمار در وضعیت راحت قرار میگیرد. پوست ناحیه موردنظر تمیز شده و الکترودهای سطحی به محلهایی که اعصاب هدف قرار دارند، متصل میشوند.
- اعمال جریان الکتریکی: در مرحله دوم جریان الکتریکی خفیفی از طریق الکترودها به عصب ارسال میشود. این جریان در حالت استراحت و انقباض عضله باعث تحریک عصب شده و پاسخ آن اندازهگیری میشود.
- ثبت پاسخها: در مرحله بعدی سرعت و قدرت سیگنالهای عصبی در این فرآیند اندازهگیری و ثبت میشود. این اطلاعات به شناسایی هرگونه آسیب یا اختلال در عصب کمک میکند.
- تجزیهوتحلیل نتایج: دکتر متخصص مغز و اعصاب دادههای بهدستآمده را بررسی کرده و تشخیص میدهد که آیا عصبها عملکرد طبیعی دارند یا خیر.
این آزمایش معمولا سریع و بدون درد جدی است؛ اما ممکن است حس ناخوشایند خفیفی هنگام تحریک عصبها ایجاد شود. از کاربردهای مهم تست نوار عصب و عضله میتوان به بررسی مشکلات عصبی در نوار عصب دست، نوار عصب پا، نوار عصب دیسک کمر و نوار عصب کودکان اشاره کرد. برای انجام تست نوار عصب و عضله باید نکات مهمی رعایت شود.
بیمار باید قبل از تست استحمام کند تا چربی از پوست پاک شود و از استفاده از لوسیون یا مواد چرب در ناحیه مورد نظر خودداری کند. پوشیدن لباس راحت و گشاد توصیه میشود و نیازی به ناشتا بودن نیست. از چند ساعت قبل از تست مصرف سیگار ممنوع است. اگر داروهایی مانند آسپرین یا وارفارین مصرف میکنید یا به بیماریهای عفونی مانند هپاتیت و ایدز مبتلا هستید، باید پزشک را مطلع کنید. در صورت داشتن دستگاه ضربانساز قلب یا اختلالات خونی نیز اطلاعرسانی به پزشک ضروری است.
نوار عصب و عضله چه بیماری هایی را نشان می دهد؟
در بخش قبلی توضیح دادیم که نوار عصب و نوار عضله چگونه انجام میشود در این بخش با بیماریهایی که با گرفتن نوار عصب و عضله نشان داده میشوند، آشنا خواهید شد. این بیماریها عبارتاند از:
- ضعف عضلات
- بیماریهای عضلانی مانند میوپاتی
- دیسک کمر
- دیسک گردن
- ام اس
- نوروپاتی دیابتی
- صرع
- پارکینسون
- پلیومیوزیت
- اختلالات عضلانی اسکلتی
- فلج بل
- سیاتیک
- سندرم تونل کارپال
- سندرم لامبرت ایتون
- میاستنی گراویس
- بیماری شارکو ماری توث
- فتق دیسک
- دیستروفی عضلانی
- سندرم گیلن باره
- التهاب عضلات یا میوزیت
- اسکلروز چندگانه
- سندرم گیوتان-باری
- نوروپاتی اولنار
- بیماری ALS یا اسکلروز جانبی آمیوتروفیک
- و غیره
عوارض نوار عضله و عصب
اکنون که متوجه شدید نوار عصب و نوار عضله چگونه انجام میشود، بهتر است با عوارض احتمالی این تست نیز آشنا شوید. درست است که این تست ایمن و رایج است؛ اما ممکن است با عوارض خفیف و گذرا همراه باشد.این عوارض عبارتاند از:
- امکان تداخل تست با بعضی از داروها: یکی از عوارض تست نوار عصب و عضله تداخل با برخی از داروهاست. قبل از انجام تست حتما از پزشک خود در مورد داروهای مصرفی سوال کنید. برخی داروها ممکن است نیاز به قطع موقت قبل از آزمایش داشته باشند. اگر از داروهای رقیقکننده خون استفاده میکنید، این موضوع را به پزشک اطلاع دهید. این شرایط میتواند باعث تداخل یا بروز عوارض حین انجام نوار عصب و عضله شوند.
- تجمع غیرطبیعی لنف در اندام به دلیل ورود سوزن: تجمع غیرطبیعی لنف در اندامها، بدن یا صورت یکی از عوارض احتمالی تست نوار عصب و عضله است. این مشکل ممکن است ناشی از وارد کردن سوزن به ناحیههای خاصی باشد و در برخی افراد باعث درد و ناراحتی شود. اختلالات در جریان لنفاوی، به ویژه در بیماریهای پیشرفته توموری، میتواند منجر به بروز چنین مشکلاتی شود. همچنین بیماریهایی مانند لنفوم مادرزادی، اختلالات روماتولوژیک یا چاقی نیز میتوانند عامل ایجاد این تجمع غیرطبیعی لنف باشند.
- ایجاد عفونت در مفاصل: افرادی که پروتز مفصلی دارند، به دلیل احتمال گسترش باکتریهای عفونی بیشتر در معرض عوارض نوار عصب و عضله قرار دارند. این باکتریها ممکن است از طریق عفونت در محل جراحی یا بافتهای غیر مجاور وارد سیستم گردش خون شوند. در چنین شرایطی، استفاده از الکترودهای سوزنی اتوکلاو شده توصیه میشود تا خطر عفونت کاهش یابد.
از دیگر عوارض نوار عصب و عضله میتوان به مواردی مانند کبودی و التهاب در نواحی ورود سوزن، خونریزی خفیف، عفونت، واکنشهای آلرژیک، اختلالات عصبی موقت و حساسیت به الکترودها اشاره کرد.
نوار عصب کجا بگیریم؟
در این نوشتار توضیح دادیم که نوار عصب و نوار عضله چگونه انجام میشود، چه بیماریهایی را نشان میدهد و چه عوارضی دارد. این تست برای بررسی مشکلات عصبی و عضلانی از جمله ضعف عضلات، بیماریهای عضلانی، دیسک کمر، ام اس و دیگر اختلالات مفید است. اگر به دنبال یک مرکز معتبر برای انجام این تست هستید، پیشنهاد میکنیم حتما به کلینیک پزشک اول مراجعه کنید.
مرکز جامع تخصصی و فوق تخصصی مغز و اعصاب پزشک اول، پیشگام در ارائه تکنیکهای درمانی بدون دارو در ایران است. این مرکز با هدف ارتقاء سطح دانش عمومی و ارائه خدمات درمانی با بالاترین استانداردها فعالیت میکند. با بهرهگیری از برترین پزشکان و اساتید مغز و اعصاب و روان، آماده است تا خدمات تشخیصی و درمانی را در بالاترین کیفیت به مراجعهکنندگان ارائه دهد و به عنوان اولین مرکز بینالمللی مغز و اعصاب در ایران شناخته میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر به آدرس اینترنتی https://www.pezeshke-maghz.com/ مراجعه کنید.